Ung Thư Gan: Mối Nguy Hiểm Hàng Đầu Gây Tử Vong Ở Việt Nam

Trong bài viết này, chúng tôi sẽ cung cấp thông tin chi tiết về ung thư gan, từ các dấu hiệu sớm, nhóm nguy cơ cao, phương pháp tầm soát, cho đến các biện pháp điều trị hiệu quả nhất hiện nay.

1. Nguyên nhân và nguy cơ gây ung thư gan

Ung thư gan thường có liên quan mật thiết đến các bệnh lý mạn tính như viêm gan B, viêm gan C và xơ gan. Các yếu tố nguy cơ chính bao gồm:

• Nhiễm viêm gan virus B và C: Những người mắc viêm gan B hoặc C có nguy cơ cao phát triển thành ung thư gan, đặc biệt khi không điều trị hoặc điều trị không đúng cách.
• Xơ gan: Đây là biến chứng của nhiều bệnh lý gan, gây tổn thương mô gan và tăng nguy cơ ung thư.
• Lối sống thiếu lành mạnh: Thói quen sử dụng rượu bia, chế độ ăn nhiều dầu mỡ, thịt đỏ và ít rau xanh có thể góp phần làm tăng nguy cơ mắc bệnh.
• Thực phẩm nhiễm độc tố aflatoxin: Nấm mốc trên ngũ cốc và hạt có thể sinh ra aflatoxin, một chất gây ung thư mạnh.
• Yếu tố di truyền và tiền sử gia đình: Những người có thành viên gia đình mắc ung thư gan có nguy cơ cao hơn.
• Tiểu đường, béo phì và hội chứng chuyển hóa: Đường máu cao và mỡ máu tích tụ tại gan gây tổn thương gan, làm tăng nguy cơ ung thư gan.

2. Các triệu chứng ung thư gan cần lưu ý

Triệu chứng của ung thư gan thường không rõ ràng ở giai đoạn đầu, dễ nhầm lẫn với các bệnh lý gan thông thường. Một số dấu hiệu cần chú ý bao gồm:

• Chán ăn, sụt cân không rõ nguyên nhân
• Đau tức vùng hạ sườn phải hoặc bụng trên
• Vàng da, vàng mắt do bilirubin tích tụ trong máu
• Mệt mỏi, suy nhược cơ thể kéo dài
• Sưng bụng, phù nề, do dịch tích tụ trong ổ bụng
• Ngứa da, đặc biệt là ở lòng bàn tay, bàn chân

Nếu bạn hoặc người thân gặp bất kỳ triệu chứng nào kể trên, đặc biệt khi có yếu tố nguy cơ cao, hãy đi khám ngay để được tầm soát và phát hiện sớm.

3. Ai nên tầm soát ung thư gan và khi nào?

Các bác sĩ khuyến cáo những người thuộc nhóm nguy cơ cao nên tầm soát ung thư gan định kỳ, mỗi 6 tháng một lần để phát hiện sớm các bất thường. Các nhóm nên tầm soát bao gồm:

• Người mắc viêm gan virus B, C hoặc xơ gan
• Người có tiền sử gia đình mắc ung thư gan
• Những người bị tiểu đường, béo phì, hoặc mắc các bệnh tự miễn như viêm khớp dạng thấp, lupus ban đỏ
• Người thường xuyên sử dụng rượu bia hoặc ăn thực phẩm sống có nguy cơ nhiễm ký sinh trùng (sán lá gan…)

Việc tầm soát sớm giúp tăng khả năng phát hiện ung thư gan ở giai đoạn đầu, cải thiện hiệu quả điều trị và kéo dài tuổi thọ.

4. Các phương pháp điều trị ung thư gan hiện nay

Điều trị ung thư gan là một quá trình phức tạp, đòi hỏi phác đồ điều trị đa mô thức và cá nhân hóa cho từng bệnh nhân. Các phương pháp điều trị phổ biến bao gồm:

• Phẫu thuật: Cắt bỏ phần gan chứa khối u là phương pháp hiệu quả nhất cho các trường hợp ung thư gan chưa lan rộng. Với bệnh nhân không thể phẫu thuật, ghép gan là lựa chọn khác, giúp thay thế gan bệnh bằng gan khỏe mạnh từ người hiến tặng.

• Phá hủy u tại chỗ: Bằng phương pháp nhiệt hoặc sóng cao tần, các bác sĩ có thể phá hủy tế bào ung thư ngay tại chỗ mà không cần cắt bỏ.

• Nút hóa chất động mạch gan: Đưa hóa chất trực tiếp vào động mạch gan nuôi khối u, giúp giảm kích thước khối u và kéo dài thời gian sống.

• Xạ trị và hóa trị: Xạ trị bằng tia X và hóa trị liệu bằng thuốc giúp kiểm soát sự phát triển của ung thư, đặc biệt trong trường hợp ung thư đã di căn.

• Điều trị nhắm trúng đích: Sử dụng các loại thuốc nhắm vào các tế bào ung thư mà không ảnh hưởng nhiều đến tế bào lành, giúp giảm thiểu tác dụng phụ và nâng cao hiệu quả điều trị.

5. Phòng ngừa ung thư gan hiệu quả

Ung thư gan là một bệnh lý nguy hiểm nhưng có thể phòng ngừa hiệu quả thông qua các biện pháp sau:

• Tiêm phòng viêm gan B: Đây là biện pháp phòng ngừa quan trọng và hiệu quả nhất đối với ung thư gan.
• Điều trị dứt điểm viêm gan B, C: Người bệnh cần điều trị dứt điểm và quản lý chặt chẽ các bệnh lý gan để giảm nguy cơ tiến triển thành ung thư.
• Hạn chế rượu bia và chế độ ăn lành mạnh: Tránh các thực phẩm chế biến sẵn, đồ nướng, chiên rán. Tăng cường rau xanh, hoa quả tươi trong bữa ăn hằng ngày.
• Kiểm soát cân nặng và bệnh lý chuyển hóa: Duy trì cân nặng hợp lý, kiểm soát bệnh tiểu đường và mỡ máu giúp giảm nguy cơ mắc bệnh.
• Tầm soát định kỳ: Đối với người có nguy cơ cao, việc tầm soát định kỳ giúp phát hiện sớm ung thư gan, từ đó nâng cao tỷ lệ điều trị thành công.

6. Hệ thống y tế ung bướu tại Việt Nam

Hiện nay, Việt Nam có 11 bệnh viện chuyên ung bướu tại các thành phố lớn và hàng chục trung tâm, khoa ung bướu trên toàn quốc, hỗ trợ điều trị và chăm sóc bệnh nhân ung thư gan. Tuy nhiên, vẫn còn một số tỉnh thành chưa có đơn vị chuyên khoa ung bướu, gây khó khăn cho việc tiếp cận dịch vụ chăm sóc sức khỏe.

Kết luận

Ung thư gan là một trong những loại ung thư nguy hiểm nhất tại Việt Nam, với tỷ lệ mắc và tử vong cao. Việc tầm soát định kỳ, phát hiện sớm và áp dụng lối sống lành mạnh sẽ giúp bảo vệ sức khỏe gan và giảm nguy cơ mắc bệnh. Hãy quan tâm đến sức khỏe gan ngay từ hôm nay, bảo vệ bản thân và gia đình trước căn bệnh nguy hiểm này.